Laboratorium Dydaktyki - program transformatywnego nauczania dla klas 4-8 szkoły podstawowej

Wspólnie działamy na rzecz Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej

Program: Edukacja IV (MF EOG 2014-2021)

Projekt: Laboratorium Dydaktyki - program transformatywnego nauczania dla klas 4-8 szkoły podstawowej

Partnerzy: 0stfold University College, Fundacja SPARK Academy

Okres realizaji: 01.05.2022 - 30.04.2024

Budżet projektu: 192 534 Euro

Projekt "Laboratorium Dydaktyki - program transformatywnego nauczania dla klas 4-8 szkoły podstawowej"

korzysta z dofinansowania o wartości 192 534 Euro otrzymanego od Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach Funduszy EOG.

Publikacja

Publikacja prezentuje innowacyjne podejście do nauczania w Szkole Podstawowej Spark Academy w Poznaniu. Sparkowa idea nauczania polega na odejściu od nauczania klasowo-lekcyjnego na rzecz nauczania projektowego (SMOK, Big Idea Day - rozdziały XX) oraz nauczania problemowego (zajęcia przedmiotowe, fakultety – rozdziały XX). Publikacja prezentuje również podejście badawcze zastosowane w trakcie współpracy z nauczycielami (rozdział 14).

Autorom nie zależy na krytyce status quo dla przekonania czytelników o konieczności radykalnych zmian w edukacji czy przestrzeganiu ich przed wprowadzaniem powierzchownych, bo „opakowujących” inaczej to, co było/jest istotą (zastanej) kultury szkoły. Nawiązując - w warstwie teoretyczno-metodologicznej do pedagogiki postkrytycznej, szczególnie koncepcji immanentnej ontologii nauczania, i trzeciej generacji historyczno-kulturowej teorii działalności (CHAT), ukazują po prostu idee, drogę i efekty procesu dokonywanej zmiany w edukacji: ile i jakiego rodzaju angażowania - nauczycieli, uczniów, rodziców i badaczy reprezentujących także zagraniczne ośrodki szkolne i naukowe - może wymagać przynoszące satysfakcję, udane transformowanie praktyki edukacyjnej (z recenzji dr hab. Doroty B. Gołębniak).

PUBLiKACJA BEZPŁATNA

Podręcznik laboratorium dydaktyki

POZOSTAŁE MATERIAŁY WYPRACOWANE W PROJEKCIE

Konspekt Nauczyciela-Badacza
Przewodnik po portfolio

PORTFOLIO I

PORTFOLIO II

Dla osób zainteresowanych dostępem do tych materiałów w celach badawczych, proszeni są o kontakt z kierownikiem projektu w celu uzgodnienia indywidualnych zasad i zakresu dostępu do surowego materiału z badań.
Kontakt: [email protected]

Partnerzy

0stfold University College, Norway, Wydział Edukacji w 0stfold University College oferuje silne środowisko akademickie dla kształcenia nauczycieli i badan (ponad 2000 studentów i 150 pracowników). Współpracuje z ponad 140 szkołami i przedszkolami w całej Norwegii. Zajmuje wiodącą pozycję w Norwegii w zakresie kształcenia online, wzmacniając kompetencje cyfrowe nauczycieli wymagane w klasach (oferuje cztery MOOCs, a trzy MOOCs są w trakcie opracowywania).

Przyjmując centralne założenia teorii pedagogicznej P. Galperina, badacze z Wydziału opracowali model projektowania MOOCs i środowisk online, aby ułatwić studentom rozwój konceptualnego rozumienia i wiedzy o tym, jak uczyć się online. Zaproponowany model może być również zaadoptowany w tradycyjnej edukacji, aby wzmocnić uczenie się i rozwój studentów jako uczących się.

Fundacja Spark Academy (SPARK) w Poznaniu prowadzi od 2016 autorską szkołę podstawową i liceum. Celem działań SPARK jest towarzyszenie uczniowi w przejściu z etapu, w którym jest zależny od dorosłych, ku coraz większej samodzielności i niezależności. Samodzielność od najmłodszych lat potrzebuje praktyki, działania i doświadczania dostosowanych do możliwości rozwojowych ucznia. Nauczyciel w SPARK odpowiada za organizację kształcenia, pobudza do myślenia, dostarcza problemy, monitoruje.

Dodatkowo wspiera samodzielne poszukiwania i pomaga w podsumowaniu. Uczeń aktywnie poszukuje, stawia hipotezy, sprawdza, robi błędy i wyciąga wnioski. Nauczyciele pracują innowacyjnymi metodami, jak np. interdyscyplinarne projekty w ramach zajęć, międzynarodowy program nauczania (IPC), nauka w grupach mieszanych wiekowo (6-9; 10-12), dni przedsiębiorczości, dni projektowe (dzień wolny od zajęć na realizację projektów własnych uczniów, rozwój pasji i zainteresowań), tutoring.

O projekcie

W ramach projektu przetestowano i poszerzono innowacyjny program nauczania dla klas 4-8 szkoty podstawowej Spark Academy, integrujący wszystkie formy uczenia się w szkole (lekcje, zajęcia pozalekcyjne, projekty interdyscyplinarne, tutoring, e-learning i praca własna ucznia). Program promuje zintegrowane ujęcie procesu uczenia się, nauczania i rozwoju. Celem jest odejście od dominacji nauczania lekcyjnego i przekazu treści do edukacji dla przyszłości, wspierającej samodzielność oraz dobrostan uczniów, włączającej nowe technologie (TIK), rozwijającej kreatywność, komunikację, krytyczność i kooperację w szkole. Tworzą one warunki dla transformacji aktywności uczenia się w rozwój uczniów.

Wydarzenia

Konferencje i warsztaty podsumowujące projekt
Marzec-Kwiecień 2024

Zespół projektowy upowszechniał rozwiązania wypracowane w projekcie poprzez konferencje i warsztaty dla nauczycieli.

Pierwsza konferencja odbyła się w budynku Kolegium Rungego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, a warsztaty w budynku Spark Academy. Wydarzenie rozpoczłął wykład prof. Iriny Engeness na temat "Assessment for Learning – the historical development and the opportunities in the 21st Century". Następnie uczestnicy uczestniczyli w warsztatach i sesjach dyskusyjnych. Program konferencji (link 1).

Drugie wydarzenie odbyło się 14 marca 2024 roku w Uniwersytecie Dolnośląskim DSW we Wrocławiu jako otwarta konferencja (14 marca) oraz seria trzech warsztatów (3-10-24 kwietnia). Nauczyciele zapoznali się z założeniami nauczania problemowego w klasie (PBL) oraz zaprojektowali konkretną lekcję w tym podejściu. W PBL nie podajemy uczniom gotowych rozwiązań, ale inicjujemy i wzmacniamy ich aktywność tak, by sami (nawzajem) się uczyli i odkrywali wiedzę i umiejętności danego przedmiotu. Wychodzimy najpierw od zadania problemowego, które ma zaangażować uczniów. Potem poprzez pytania problemowe ukierunkowujemy aktywne uczenie się. Następnie poprzez dialog i wizualizację wspieramy uczniów w integrowaniu nowo nabywanych umiejętności i wiedzy. Program konferencji (link 2).

Wyjazdowe warsztaty pisarskie (portfolio II)

Październik 2023

Zespół nauczycieli Spark Academy spotkał się z badaczami z DSW podczas trzydniowego warsztatu skupionego na przygotowaniu Podręcznika Laboratorium dydaktyki Spark Academia, prezentującego model pracy szkoły wraz z przykładami dobrych praktyk pokazujących założenia całościowej dydaktyki dla klas 4-8.

Warsztaty w Spark Academy

Sierpień 2023

Sławomir Krzychała i Beata Zamorska spotkali się z nauczycielami na dwudniowych warsztatach, podczas których pracowali nad transformatywnymi strategiami nauczania nie tylko w klasach 4-8, ale także wypracowywali „pomost” współpracy nauczycieli i dzieci z klas 1-3 i 4-5 (w ramach Learning and Trainig Mobility no 3).

Zespoły badawcze w Spark Academy (portfolio II)

Luty – Październik 2023

W tym etapie projektu nauczyciele Spark Academy testowali nowe rozwiązania wypracowane
w trakcie wyjazdu studyjnego do Norwegii. Badacze DSW przeprowadzali warsztaty i konsultacje z zespołami nauczycieli. Przepracowano rozwiązania związane z organizacją kształcenia, życiem szkoły i przestrzenią budynku szkolnego. Gruntownie wypracowano autorską koncepcję sparkowej między-przedmiotowej organizacji kształcenia SMOK, obejmującą projekty edukacyjne. Wdrożono metodę nauczania problemowego P. Gaplerin’a w nauczanie przedmiotowe.
PORTFOLIO I

Wizyta studyjna nauczycieli Spark Academy i badaczy DSW w Norwegii

Luty 2023

Nauczyciele Spark Academy i polscy badacze odwiedzili cztery szkoły różniące się stylami organizacji i pracy. W każdej z nich uczestniczyli w zajęciach, spotkaniach z uczniami i nauczycielami. Była to okazja do nawiązania bezpośrednich kontaktów pomiędzy polskimi i norweskimi nauczycielami wraz pomysłami na dalszą współpracę. Oprócz wizyt w szkołach nauczyciele wzięli udział w warsztatach w Ostfold University College, związanych z transformatywnym uczeniem (Learning and Trainig Mobility no 2)

Zespoły badawcze w Spark Academy (portfolio I)

Październik 2022 - styczeń 2023

Zespoły nauczycieli przeprowadziły badanie dotychczasowej praktyki dydaktycznej w trakcie bezpośredniej pracy z uczniami klas 4-8. Wykorzystano jakościowe metody zbierania danych (obserwacje wideo, mini-wywiady z uczniami, prace uczniów, opisy gęste). Zebrane materiały przygotowano i opisano zgodnie z wytycznymi Konspektu Nauczyciela-Badacza. Dodatkowo badacze DSW przeprowadzili konsultacje z każdym zespołem przedmiotowym.
PORTFOLIO II

Warsztaty w Spark Academy

Październik 2022

Nauczyciele Spark Academy uczestniczyli w warsztatach, podczas których zapoznali się z metodologią laboratorium dydaktyki, koncepcją uczenia się - nauczania P. Galperina oraz rozpoczęli pracę z Konspektem Nauczyciela-Badacza. Pięciodniowa obecność norweskich i polskich badaczy w szkole dała nauczycielom okazję do konsultacji, rozmów i wymiany doświadczeń (Learning and Trainig Mobility no 1).

Konspektem Nauczyciela-Badacza (link)

Spotkanie zespołu projektowego w Ostfold University College

Faculty of Teacher Education and Languages

Czerwiec 2022.

Ewa Raba i Małgorzata Moszyk (Spark Academy) oraz Sławomir Krzychała i Beata Zamorska (DSW) spotkali się z badaczkami norweskimi Iriną Engennes, Lin E. Sandhaugh Rmberg, Sigrun Staal Hafstad w celu opracowania szczegółowego programu pracy laboratorium dydaktyki, technik oraz narzędzi badawczych, z których nauczyciele będą mogli korzystać na poszczególnych etapach projektu.